امنیت شبکه چیست وچرا اهمیت دارد؟

تاریخ: پنجشنبه, 02 خرداد 1398

---

---

امروزه با گسترش استفاده کسب و کار های از فناوری اطلاعات، یکی از دغدغه های اصلی بحث امنیت شبکه می باشد پر واضح است که وجود نقص امنیتی در شبکه میتواند خسارات جدی و جبران ناپذیری را برای شرکت ها و سازمان ها بوجود بیاورد.

در ابتدا باید مفهوم کلی این که شبکه چیست و چه کاربردهایی دارد؟ را بدانید تا در ادامه به امنیت شبکه بپردازیم و آن را راحت تر درک کنید.

امنیت شبکه چیست؟
به زبان ساده به مجوعه اقداماتی که به منظور محفاظت از شبکه های کامپیوتری در برابر حملات داخلی و خارجی انجام می گردد امنیت شبکه گفته میشود. در واقع امنیت شبکه فرایند اقدامات پیشگیرانه سخت افزاری و نرم افزاری برای محافظت از منابع شبکه، در برابر دسترسی غیر مجاز افراد ناشناس که قصد سرقت یا تخریب اطلاعات را دارند را شامل می شود.. این اقدامات از لایه های بیرونی شبکه آغاز و تا لایه های داخلی ادامه دارد. هر لایه امنیتی ، دارای سیاستهای کنترلی خاص به منظور مدیریت سطح دسترسی کاربران مجاز و جلوگیری از نفوذ هکرها به اطلاعات شبکه می باشد.

امنیت اطلاعات از گذشته تا حالا
با ورود سیستم های کامپیوتری به ادارات و سازمان ها و لزوم استفاده از شبکه های کامپیوتری حملات به امنیت سازمان‌ها نیز آغاز شد. سیستم های قدیمی امنیت و تکنولوژی حملات جدید چالش‌هایی هستند که ادرات و سازمان ها با آن روبه‌رو شدند. امروزه اطلاعات(داده ها) از مهم‌ترین و اصلی ترین دارایی‌های یک سازمان محسوب میشوند. در گذشته های نه چندان دور حفاظت از اطلاعات و داده ها بسیار آسانتر بود. تمامی اطلاعات و داده‌ها به‌صورت فیزیکی و به‌طورکلی دستی و مکتوب در صندوق‌هایی محافظت می‌شدند و افرادی به عنوان نگهبان از این اطلاعات محافظت فیزیکی می‌کردند. به‌این‌ترتیب امنیت داده‌ها و اطلاعات درگذشته تأمین می‌شد. می‌توان گفت از همان زمان سرقت داده‌ها بوده است. اکنون‌که دنیای داده‌ها و اطلاعات از آنالوگ به دیجیتال تغییر کرده است، شیوه سرقت و به‌طورکلی انواع تهدیدات نیز با آن تغییر کرده‌اند.

اصول امنیت شبکه
در بالا با تعاریف امنیت شبکه آشنا شدیم. اما چطور میتوان برنامه ای برای اجرای امنیت شبکه داشت. استرتژی کلی در در این مورد شامل سه مرحله می باشد. در واقع امنیت شبکه شامل موارد زیر است:

1. حفاظت:    باید سیستم ها و شبکه خود را به درستی پیکربندی کنیم.
2. تشخیص:  باید به طور کامل شبکه را مانیتور کرده و تغییرات و استفاده از منابع شبکه که نشانه هایی از نفوذ است را تشخیص دهیم.
3. واکنش:    پس از شناسایی مشکلات، به سرعت باید به آنها پاسخ دهید و به سرعت محیط امن را در شبکه خود فراهم آورید.

به طور خلاصه، این یک استراتژی دفاعی است. اگر یک موضوع مشترک در میان کارشناسان امنیتی وجود داشته باشد، این است که تکیه بر تک خط اولیه دفاع، خطرناک است، زیرا هر یک از ابزار دفاعی می تواند توسط  دشمن شکست بخورد. شبکه شما یک خط یا یک نقطه نیست: این قلمرو است و حتی اگر یک مهاجم به بخشی از آن حمله کرده باشد، اگر شما سیستم دفاعی خود را به درستی سازماندهی کرده باشید، هنوز منابع لازم برای جمع آوری و نجات آن ها را دارید.

روش های امنیتی شبکه
برای پیاده سازی این نوع استراتژی، انواع تکنیک های تخصصی و روش های امنیتی شبکه وجود دارد.اما پیشنهاد سیسکو(شرکت زیرساخت شبکه) استفاده از شیوه زیر برای از بین بردن انواع مختلف آسیب به شبکه می باشد.

کنترل دسترسی:
ما باید بتوانیم دسترسی کاربران و دستگاه های غیر مجاز را به شبکه خود مسدود کنیم. کاربران مجاز دسترسی به شبکه فقط قادر به کار با مجموعه محدودی از منابع هستند که برای آنها مجاز بوده است(کنترل سطح دسترسی).

ضد تروجان:
ویروس ها، کرم ها و تروجان ها تلاش می کنند در سراسر شبکه پخش شوند و می توانند روزها یا هفته ها در دستگاه های آلوده بدون علامت باقی بمانند. وظیفه ما تلاش امنیتی برای جلوگیری از نفوذ این نوع بدافزارها و همچنین از بین نرم افزارهای مخرب که راه را برای آنها باز میگذارند می باشد.

امنیت برنامه:
برنامه های ناامن اغلب راه هاییبرای نفوذ مهاجمان به شبکه ما می باشند. ما باید از سخت افزار، نرم افزار و فرآیندهای امنیتی برای جلوگیری از این نفوذ استفاده کنیم.

تجزیه و تحلیل شبکه:
ما باید بدانیم که رفتار شبکه عادی چگونه است، تا بتوانیم نقص ها و موارد مشکوک در آن را به درستی تشخیص دهیم. تشخیص این موارد که این شبکه در حالت عادی و نرمال چه مقدار منابع استفاده میکند و یا حجم انتفال اطلاعات در آن چگونه است به ما کمک میکند که بار اضافی روی شبکه را شناسایی و مشکل را حل کنیم.

پیشگیری از دست دادن داده ها:
متاسفانه انسان ها بزرگترین ضعف امنیتی شبکه به حساب می آیند. ما نیاز به پیاده سازی فن آوری ها و فرایندها داریم تا اطمینان حاصل کنیم که کارکنان عمدا یا به طور غیرمستقیم اطلاعات حساس را به خارج از شبکه ارسال نمی کنند.

امنیت ایمیل:
فیشینگ یکی از رایج ترین شیوه های حمله و دسترسی به شبکه است. ایمیل یک ابزار قوی و آسان برای تبادل اطلاعات است. اطلاعاتی که در یک ایمیل تبادل می شود، ممکن است دارای ارزش زیادی باشد که آن را به یک هدف عالی برای هکرها تبدیل کند.ابزارهای امنیتی ایمیل می توانند پیام هایورودی و خروجی به شبکه را کنترل و از نفوذ به شبکه و خروج اطلاعات جلوگیری کنند.

فایروال ها:
شاید پدربزرگ!! دنیای امنیت شبکه به حساب می آیند. ما بافایروال ها قوانینی را که تعریف می کنیم که ورود و خروج اطلاعات از داخل شبکه ما و اینترنت به چه صورت انجام گیرد. در واقع ما به کمک فایروال ها تعیین میکنیم که کدام دیتا ها حق ورود و خروج را دارند و کدامیک نباید داخل و خارج شوند. فایروال ها معمولا در مرز بین شبکه ما و اینترنت قرار میگیرند.

سیستم تشخیص نفوذ و پیشگیری:
این سیستم ها ترافیک شبکه را شناسایی و از حملات جلوگیری میکنند.این کار غالبا با استفاده از اطلاعات کارکرد شبکه و مقایسه آن با بانک اطلاعاتی انجام میپذیرد.

دستگاه تلفن همراه و امنیت بی سیم:
دستگاه های بی سیم دارای نقص های امنیتی فراوان و برای شبکه بسیار خطرناک می باشند. موبایل ها و سیستم هایی که با وایرلس به شبکه متصل می شوند باید به صورت دقیق مورد بررسی قرار گرفته و تست امنیت شوند.

تقسیم بندی شبکه:
تقسیم بندی تعریف شده توسط نرم افزار، ترافیک شبکه را به طبقه بندی های مختلفی تقسیم میکندو اجرای سیاست های امنیتی را ساده تر می کند. مثلا میتوان سازمان به واحد ها مختلف تقسیم و سیاست های امنیتی مختص به همان واحد اجرا گردد.

اطلاعات امنیتی و مدیریت رویداد ها:
این محصولات به طور خودکار اطلاعات را از ابزارهای مختلف شبکه برای جمع آوری داده هایی که نیاز به شناسایی و پاسخ دادن به تهدیدات دارند، می گیرند.

VPN:
ابزاری معمولا مبتنی بر IPsec یا SSL است که ارتباط بین یک دستگاه و یک شبکه امن را تأیید می کند. به عبارت دیگر ایجاد یک "تونل" امن و رمزگذاری شده در اینترنت.

ضرورت برون سپاری امنیت شبکه
در تقابل با حملات و تهدیدات امنیتی، سازمان‌ها به فکر محافظت از اطلاعات و داده های خود افتادند. دانش و تخصص امنیت شبکه بسیار وسیع و تخصصی می باشد. به همین منظور اکثر مدیران ارشد و تصمیم گیر در سازمان‌ها به‌جای راه اندازی پیاده‌سازی امنیت شبکه در سازمان، این امر مهم و حیاتی را برون‌سپاری می‌کنند. با برون‌سپاری انیت شبکه سازمان، مدیران سازمان تا حدود بسیار زیادی از حفاظت اطلاعات و داده های سازمان متبوع خود اطمینان حاصل نمایند. با توجه به نقص ها و آسیب پذیری های سیستم های مختلف، راه های نفود توسط نفوذکنندگان شناسایی و به شبکه خسارت های جبران ناپذیری وارد خواهند کرد.. از این رو تأمین امنیت شبکه سازمان امری برای یکبار و یا چند سال نیست بلکه امری حیاتی بوده و باید به‌طور مداوم ‌بررسی و بروزرسانی شود.

دانشی تخصصی به نام "امنیت شبکه"
یکی از مواردی که مدیران ارشد سازمان‌ها و ادارات باید بسیار مورد توجه قرار دهند، میزان اطلاع آن‌ها از اصول و مفاهیم بحث امنیت شبکه است. با اینکه که برون‌سپاری این مهم به‌منظور ارتقا امنیت شبکه سازمان امری ضروری و لازم است، ولی این نکته حائز اهمیت است که دانستن مفاهیم و اطلاعات کافی درباره امنیت شبکه برای مدیران شبکه سازمان‌ها امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. در ادامه با برخی تهدیدات و راه های مبارزه با آن به طور مختصر آشنا خواهید شد.

حملات غیر فعال (Passive):
 این حملات در مقابل امنیت شبکه سازمان می‌باشند که با هدف شناسایی شبکه، شخص نفوذ کننده اقدام به مانیتورینگ شبکه سازمان می‌کند. از آنجاییکه در این حمله نفوذ کننده هیچ گونه فعالیت خرابکارانه ای انجام نمیدهد تشخیص این نوع از حملات بسیار سخت و دشوار می باشد. برای نمونه یکی از انواع حملات Passive آن است که نفوذ کننده اقدام به Capture کردن بسته‌های شبکه داخلی سازمان می‌کند. نکته امیدوار کننده اینکه این نوع از حملات به آسانی و با رمزنگاری صحیح در زیرساخت شبکه قابل پیشگیری باشد.
حملات فعال (Active):
در این نوع از حملات، حمله‌کننده به طور مستقیم حملاتی را روی سرورهای سازمان صورت میدهد و چون حملات به صورت آشکار انجام میگیرد به راحتی قابل مشاهده و مانیتورینگ است. از راهکار های مقابله با این حملات میتوان از راه اندازی فایروال‌ها (نرم افزاری و سخت افزاری) و همچنین سیستم‌های IPS نام برد.

حملات داخلی(Close-in):
در این نوع از حملات نفوذ کننده به صورت فیزیکی به سیستم ها دسترسی پیدا میکند. متاسفانه با دسترسی فیزیکی به سیستم‌ها تقریبا شخص نفوذ کننده کارهای بسیاری را میتواند انجام دهد وخسارت‌های جبران‌ناپذیری به سازمان وارد کند. راه مناسب و منطقی مقابله با این نوع از حملات تأمین امنیت فیزیکی سیستم ها و سرورها است.

حملات خودی (Insider):
این نوع حملات به شبکه معمولا توسط کاربران داخلی سازمان ها که دسترسی‌هایی به سیستم‌ها و ازلاعات دارند انجام میگیرد. سطح دانش و آگاهی این کاربران از شبکه های کامپیوتری به‌طوری است که می‌توانند به سیستم‌ها نفوذ کنند. راهکار جلوگیری از این نوع حملات امنیت در لایه۲ و تمرکز بر روی (Authentication)تصدیق هویت میباشد ضمن اینکه امنیت فیزیکی بایدبه‌طور کامل تأمین شود.

راهکارهای امنیت شبکه:

ارزیابی خطرات و آسیب پذیری ها و آنالیز و تحلیل انتخاب کنترلرهای مناسب
بهینه سازی سرور ها ، کلاینت ها ، وب سایت و محیط شبکه سازمان
بهینه سازی شبکه های Cache,NAT, Proxy , IP و مسیریابی
مشاوره در انتخاب استانداردهای امنیتی مناسب
مشاوره در تعریف و به کارگیری خطوط راهنما و دستورالعمل های اجرایی امنیت اطلاعات
آموزش در محل و یا به صورت دوره ای در سطوح مختلف
آزمایش استحکام سیستم ها با سعی در شکستن آنها

---

---