اصل نوزدهم
گوش دادن با شنیدن فرق دارد
شنیدن، دریافت امواج صوتی است که از طریق هوا به گوش ما می رسد، گوش دادن، تلاش برای درک معنی چیزی هایی است که به گوشمان رسیده است.
گوش دادن اثر بخش وقتی صورت میگیرد که به صورت فعال انجام گیرد. در گوش دادن انفعالی، انسان ها مانند یک ضبط صوت برخورد میکنند. اما گوش دادن فعال زمانی است که شنونده می کوشد به درون ذهن طرف مقابل راه پیدا کند و مکالمه را از دریچه ذهن او نظاره گر باشد.به عنوان یک شنونده فعال، شما در پی کسب برداشت شخصی از خواسته های طرف مقابل نیستید، بلکه می کوشید خواسته ها و ذهنیات او را درک و دریافت کنید.همچنین باید به طرف مقابل نشان دهید که پذیرنده گفته های او هستید. باید بکوشید بدون قضاوت کردن، به گفته های طرف مقابل، گوش بسپارید.شنونده فعال وظیفه دارد از انجام کامل ارتباط و تبادل صحیح پیام ها، اطمینان حاصل کند.
برای شنونده فعال، میتوان هشت ویژگی نام برد:
ارتباط چشمی را حفظ کنید:وقتی با کسی صحبت می کنید اگر او به چشمان شما نگاه نکند چه احساسی پیدا می کنید؟احتمالا شما هم مانند بسیاری از انسان ها برداشت میکنید او به شما بی توجه است.
با چهره خود و نیز با سر تکان دادن، گفته های طرف مقابل را تایید کنید: کسی که در گوش دادن مهارت دارد، همیشه طوری رفتار میکند که طرف مقابل او را علاقه مند به ادامه گفتگو ببیند.
از رفتار،حرکات و یازست هایی که موجب به هم خوردن تمرکز حواستان می شود، اجتناب کنبد: برای نشان دادن توجه از رفتار و حرکت هایی که در طرف مقابل اینگونه القا می کنند که شما در حال فکر کردن به چیزی دیگر هستید اجتناب کنید.
سوال بپرسید: یک شنونده حرفه ای، انچه را که میشنود تحلیل کرده و در مورد آنها سوال میپرسد.با استفاده از این روش بحث و گفتگو شفاف تر شده و گوینده مطمئن می شود شما در حال گوش دادن به گفته هایش هستید.
جمله بندی طرف مقابل را تغییر دهید: انچه را طرف مقابل به شما می گوید،به زبان خودتان مجداد برای او بیان کنید.یک شنونده خوب و مسلطف از عباراتی نظیر اینها زیاد استفاده می کند:"اگر درست متوجه شده باشم....." و یا "پس می خواهید بگویید........." با تغییر جمله بندی و تکرار گفته های طرف مقابل، شما بازخوردی به او می دهید و متوجه خواهید شد که ایا گفته هایش را به صورت دقیق و مناسب متوجه شده اید یا خیر.
هرگز سخنان طرف مقابل را قطع نکنید: قبل از شروع به حرف زدن حتما صبر کنید تا گفته های طرف مقابل به پایان برسد.بیهوده سعی نکنید ادامه گفته های او را حدس زده و به این حدسیات پاسخ دهید
بیش از حد صحبت نکنید:اگرچه برای خیلی ها حرف زدن جذاب است و تحمل سکوت در گفتگو دشوار، اما به یاد داشته باشید که نمیتوان همزمان هم حرف زد و هم گفته های حرف مقابل گوش کرد.
تغییر نقش از شنونده به گوینده و بالعکس را ، ارام و بی تنش انجام دهید